კოქსართროზი
მენჯ-ბარძაყის სახსრის ოსტეოართროზია. გააზიარეთ
ოსტეოართროზი საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატის ქრონიკული დისტროფიული (დეგენერაციული) დაავადებაა. მის საფუძველს წარმოადგენს ხრტილის პირველადი დისტროფია, სასახსრე ზედაპირის შემდგომი ცვლილებები და ოსტეოფიტების (ძვლის შემოფარგლული პათოლოგიური ზრდა) წარმოქმნა, რასაც სახსრის დეფორმაციამდე მივყავართ. ოსტეოართროზი ყველაზე გავრცელებული რევმატული დაავადებაა - შემთხვევათა 60-70% მის წილად მოდის. ოსტეოართროზით დაავადებულია მსოფლიოს მოსახლეობის 4,5-25%. უმეტესობა ქალია. დაავადება ქრონიკული ხასიათისაა და არცთუ იშვიათად დროებითი შრომისუუნარობისა და ადრეული ინვალიდობის მიზეზად იქცევა.
იმისდა მიხედვით, რომელი სახსარი განიცდის დეგენერაციულ ცვლილებებს, განასხვავებენ:
* მენჯ-ბარძაყის სახსრის ოსტეოართროზს - კოქსართროზს;
* მუხლის სახსრის ოსტეოართროზს - გონართროზს;
* იდაყვის სახსრის ოსტეოართროზს - ომართროზს;
* ხელის მტევნის ნებ-ფალანგის სახსრის ოსტეოართროზს - რიზართროზს.
სახსრის დისტროფიულ ცვლილებებს ხშირად იწვევს:
* სახსრის გადატვირთვა - პროფესიული, სპორტული, ყოფითი და სხვა;
* სასახსრე ხრტილის სისტემური მიკროტრავმები;
* ჩონჩხის თანდაყოლილი დისპლაზიები და სტატიკის დარღვევა - სკოლიოზი, ბრტყელტერფიანობა და სხვა, რომლებიც ცვლის სასახსრე ზედაპირის კონგრუენტულობას;
* სახსრის ტრავმა;
* სიმსუქნე და სხვა.
ხრტილის დისტროფიის საფუძველს წარმოადგენს მისი მეტაბოლიზმის დარღვევა, როდესაც ხრტილის ძირითადი ნივთიერების დეპოლიმერიზაციის შედეგად იკარგება მთავარი შემადგენელი ნაწილი - პროტეოგლიკინი. ამის გამო ხრტილი კარგავს დრეკადობასა და ელასტიკურობას, ხდება ხორკლიანი, შემდგომ სკდება და წყლულდება, ალაგ-ალაგ ილევა და სრულიად ქრება. ზოგ შემთხვევაში ხრტილოვანი ნაწილაკები ნატეხების სახით გამოდის სასახსრე ღრუში და მეორეულ ანთებით მოვლენებს იწვევს. ხრტილის ქვემოთ განლაგებული ამორტიზაციას მოკლებული ქსოვილი მექანიკურად ცვდება და მკვრივდება (სუბქონდრული ოსტეოსკლეროზი). ამასთანავე, ვითარდება ძვლის იშემია, ყალიბდება სკლეროზული უბნები. ასეთ ადგილებზე ზოგჯერ ძვლის დეფექტებიც (კისტები) აღმოცენდება. სასახსრე ზედაპირის კიდეებთან იწყება ხრტილის კომპენსაციური ზრდა, რასაც